Leven in een harem

Paarden leven in harems. Dat biedt voordelen: gezamenlijk rondtrekken en grazen beschermt de harem de tegen invloeden van buitenaf, zoals roofdieren. De harem is ook een veilige omgeving om jongen in op te voeden.

Het leven in een harem kenmerkt zich door de relaties die paarden onderling hebben. Die zijn langdurig en stabiel. Leven in een harem is zo effectief tegen roofdieren, dat het sociale gedrag van een paard volledig is afgestemd op het vermijden van conflict en het bewaren van de sociale samenhang. Leven in een harem levert een paard het voordeel op van “safety in numbers”. De kans om te overleven is groter als het paard onderdeel is van een grote harem. Het paard ontsnapt daarmee aan gevaar.

Leven in een harem betekent echter ook dat er onderling strijd kan ontstaan als er minder te eten is. Op dat soort momenten kan een harem uiteen vallen. In tegenstelling tot gedomesticeerde omgevingen komt strijd binnen een harem echter nauwelijks voor, ook omdat een paard in het wild doortrekt als er niet voldoende voedsel is. 

De aanwezigheid van soortgenoten verlaagt de stress die een paard kan hebben, zoals angst voor roofdieren. Daarom is sociaal isolement bijzonder stressvol voor paarden. Er zijn wel verschillen in de mate van sociale afhankelijkheid van paarden: het ene paard is veel gevoeliger voor afscheiding van de groep dan het andere. Als een angstig paard buiten de harem tijdens het eten wordt blootgesteld aan plotselinge, onbekende signalen (bijvoorbeeld een geluid), dan duurt het langer voordat het verder gaat met eten. Maar als datzelfde paard zich in een harem bevindt, dan levert een plotseling signaal vrijwel geen reactie op.

Goodwin, 2007
Janicka, 2023
Krüger, 2008