ideaal in een vuile en vochtige omgeving

Rotstraal ontstaat door een toename van bacteriën in de straalgroeven van de hoef. De belangrijkste oorzaken zijn vochtige en vuile leefomstandigheden zoals modderige paddocks, natte stallen en onvoldoende schone bodems. Daarnaast speelt slechte hoefverzorging een rol, dus verwaarloosde hoeven met te veel vuil en mestresten in de straalgroeven. En tenslotte helpt het niet als de hoef niet in balans is, bijvoorbeeld door verkeerd of te weinig bekappen.

Van Fusobacterium necrophorum is voldoende bewezen dat het een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van rotstraal. Dat doet het in voor de bacterie ideale omstandigheden, zoals een vuile en vochtige omgeving. Fusobacterium necrophorum is een van de weinige bacteriën die bekend staat om zijn vermogen om schadelijke toxines (leukotoxine en hemolysine) te produceren die specifiek gericht zijn op het vernietigen van immuuncellen, wat het bijzonder effectief maakt in het creëren van infecties met dood weefsel tot gevolg.

dichelobacter nodosus en candida albicans

Dichelobacter nodosus en rotkreupel

Rotstraal en rotkreupel zijn twee verschillende aandoeningen. De ene komt veel voor bij paarden, de andere bij andere landbouwdieren zoals schapen en geiten. In 2013 onderzochten Petrov en Dicks beide bacteriën en kwamen tot de conclusie dat Dichelobacter nodosus geen rol speelt bij rotstraal. Bij schapen, geiten, varkens en koeien is dat anders: daar is het  juist de samenwerking tussen de twee bacteriën die een rol speelt bij het ontstaan van rotkreupel.

Petrov, K. K., & Dicks, L. M. (2013). Fusobacterium necrophorum, and not Dichelobacter nodosus, is associated with equine hoof thrush. Veterinary microbiology, 161(3-4), 350–352. https://doi.org/10.1016/j.vetmic.2012.07.037 

Candida albicans

Candida albicans is een gist die normaal voorkomt in de microbiota van de huid, slijmvliezen, en het spijsverteringskanaal van je paard. Onder normale omstandigheden leeft deze gist in balans met andere micro-organismen, maar bij verstoringen in het immuunsysteem of de microbiële balans kan Candida albicans overgroeien en infecties veroorzaken. Tenminste, bij mensen. Bij paarden komt een besmetting met Candida albicans vrijwel niet voor, en zeker niet in relatie tot hoeven of rotstraal.

Misschien is de verwarring veroorzaakt door een verkeerde vertaling uit het Engels: zowel een schimmelinfectie bij mensen als rotstraal bij paarden heet thrush. 

Voor meer informatie over candiasis (schimmelinfectie met Candida albicans) bij dieren kan je het artikel in de MSD vet manual lezen: https://www.msdvetmanual.com/infectious-diseases/fungal-infections/candidiasis-in-animals 

stalhygiëne, schone hoeven en goed bekappen

Hoe herken je rotstraal?

Als je eenmaal een paard met rotstraal hebt gezien of gehad, dan herken je de aandoening meteen. Er komt een kenmerkende, onaangename geur uit de straalgroeven. De straalgroeven zijn daarnaast zwart en zacht of brokkelig met zachte plekken. De straal is ook gevoelig. Als rotstraal ver gevorderd is, kan je paard kreupel lopen. In dat geval is er vaak sprake van een ontsteking en zwelling van de straal.

Hoe voorkom je rotstraal?

Om rotstraal te voorkomen is stalhygiëne zeer belangrijk. In een schone, droge stal of een schone track krijgt de bacterie simpelweg geen kans. Maar het is ook belangrijk dat je de hoeven en vooral de straalgroeve goed schoon houdt. En natuurlijk laat je de hoeven van je paard regelmatig bekappen, bij voorkeur 1 keer in de 6 weken.